پرور گلستانی کوچک در استان سمنان

استان سمنان ازجمله استان‌هایی به شمار می‌رود که از حیات‌وحش غنی و قوی برخوردار است منطقه حفاظت‌شده پرور یکی از مکان‌های خوش آب‌وهوای استان در شهرستان مهدیشهر قرار دارد که بیشتر ایام سال هوای سرد و معتدل، زمستان‌هایی با بارش برف و کولاک و تابستانی خنک و سرشار از عطر گل‌های بهاری دارد.

از زیبایی‌های پرور به این نکته باید اشاره کرد که منطقه شامل دشت‌های گسترده، کوه‌ها و صخره‌های بلند است که وجود همین صخره‌ها را شاید بتوان به دستان خداوندی تشبیه کرد که حیات‌وحش منطقه را از کمین شکارچیان مصون نگه می‌دارد.

شاید بتوان به خوشایندترین اتفاقات منطقه هفت مورد تصویربرداری از پلنگ در منطقه صیداو، تصویربرداری از گونه‌های ارزشمند در جنگل‌های هیرکانی رودبارک شامل شوکا مرال، خرس قهوه‌ای، برپایی چادر با همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد و نذر طبیعت و خرید علوفه برای حیات‌وحش منطقه حفاظت‌شده پرور اشاره کرد.

یگان پرتوانی که همواره می‌کوشند تا به بهترین نحو از طبیعت حفاظت کنند ۱۴ مورد تخلفات شکار غیرمجاز شناسایی کردند و از درگیری‌هایی که شکارچیان غیرمجاز ایجاد می‌کنند که با توجه به تصمیمات خوب دولت خوشبختانه در منطقه با کاهش این نوع حوادث تلخ محیط‌زیستی مواجه بودصدور پروانه مجاز برای پرندگان وحشی، کشف یک مورد اسلحه جنگی ژ سه و ده مورد حمل و نگهداری اسلحه غیرمجاز را در منطقه طی سال جاری را نیز می‌توان نام برد که خوشبختانه شکارهای مذکور از گونه‌های در معرض خطر انقراض نبودند و این نشان از عزم و اراده سبزپوشان طبیعت در راستای صیانت از گونه‌های در معرض انقراض دارد.در صدای خلوت کوهستان می‌توان به نجوای طبیعت رسید روباهی که پی خرگوشی می‌دود بچه آهوی بازیگوشی که از صخره‌های مرتفع جست‌وخیزکنان گویی به رقص و پای‌کوبی مشغول است کبک دری سکوت را در هم می‌شکند چراکه شاه بوفی بر فراز آسمان در پرواز است

اینجا جایی است که می‌توان حیات‌وحش را از نزدیک لمس کرد خودرو رو در حاشیه راه متوقف و ساعاتی در کنار جاده نشست و به دسته‌های کل و بز که آزادانه و با امنیت کامل در صخره‌ها جست‌وخیز می‌زنند نگاه و به خلقت آفرینش اندیشه کرد و شاید بتوان به جرات گفت همین ویژگی این منطقه را از دیگر مناطق حیات‌وحش استان سمنان متمایز می‌کند جاده دسترسی ۹ روستا از قلب منطقه حفاظت‌شده پرور می‌گذرد روستایان منطقه زمانی پای صحبت آن‌ها که می‌نشینی زندگی آمیخته با حیات‌وحش دارند و هر یک داستان‌های متفاوتی از این رویارویی بیان می‌کنند ولی چیزی که هویدا است مردم و حیات‌وحش با این شرایط کاملاً عجین هستند.

اینجا جایی است که گردشگران طبیعت دوست را به‌سوی خود فرامی‌خواند که دراین‌بین نیروهای حفاظت از محیط‌زیست به‌صورت شبانه‌روز آماده پاسخگویی به پرسش‌های مسافران نوروزی هستند، دوستداران طبیعت برای ورود به مناطق چهارگانه تحت حفاظت سازمان محیط‌زیست باید از اداره محیط‌زیست استان سمنان مجوز تردد دریافت کنند، نبض زندگی در پرور بسیار آرام و ایمن می‌زند و اگر می‌خواهیم این ریتم پایدار همچنان حفظ شود باید توجه داشت گیاهان نورسته طبیعت که چشمان ما را جلا می‌دهند نباید در زیر پای مسافران خم شود، اینجا جاده از وسط زیستگاه می‌گذرد که ممکن است بچه آهویی در پی مادر خود ندانسته وارد جاده شود، این انسان است که وارد قلمرو حیات‌وحش می‌شود و باید شروط مهمانی را رعایت کند، جانورانی که علف‌های یک‌ساله برخاسته از خواب زمستان را از دل خاک جدا می‌کنند نمی‌دانند شی‌ء براق یا پلاستیک رهاشده در طبیعت بلای جان او می‌شود لذا سفر به این منطقه دارای آداب خاصی است که باید از سوی مسافران رعایت شود.

منطقه حفاظت‌شده پرور در ۵۰ کیلومتری شمال شرقی شهرستان‌ سمنان قرار دارد این منطقه از شمال به استان مازندران، از جنوب به شهمیرزاد، از شرق به دامغان و از غرب به منطـقه چاشم محدودشده است، در این منطقه سه ناحیه شامل محدوده امن صیدوا، محدوده امن کلورد و محدوده امن سرم لعلوم به‌عنوان محدوده امن شناخته‌شده است، بر اساس مصوبه شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید در سال ۱۳۴۶ این منطقه به‌عنوان منطقه حفاظت‌شده پرور اعلام شد و حال حاضر مساحت منطقه ۶۴ هزار و ۸۴۴ هکتار را شامل می‌شود.

منطقه حفاظت‌شده پرور در ۴۰ کیلومتری سنگسر قرار دارد که ازنظر واقع‌شدن میان دو اکوسیستم مناطق بیابانی جنوب استان سمنان و مناطق جنگلی استان مازندران و متأثر شدن از این دو اکوسیستم دارای سیمای جذاب طبیعی و جلوه‌های زیبایی از شاهکارهای خلقت است.

مهم‌ترین راه دسترسی به منطقه حفاظت‌شده پرور راه آسفالته‌ای است که از سمت جنوب غربی (رضاآباد) و شمال شرقی (از سمت فولاد محله) به منطقه راه پیدا می‌کند از روستاهای داخل پرور که می‌تواند اکوسیستم منطقه را تحت تأثیر قرار دهد، می‌توان به روستای تلاجیم، تم، فینسک، پرور، رودبارک اشاره کرد از مهم‌ترین روستاهای تأثیرگذار در مرزها و حاشیه منطقه روستای فولاد محله، شلی، ملاده، ده‌صوفیان، سرخ ده، جهاررودبار، تویه، صح، دشت بو، هیکو را نام برد.

منطقه حفاظت‌شده پرور شباهت زیادی به پارک ملی گلستان دارد چراکه دارای دشت‌های پست، تپه‌ماهور، کوه‌ها و صخره‌های بلند و جنگل‌های پراکنده و متراکمی است که همگی باهم در یکجا دیده می‌شود اقلیم نیمه‌خشک سرد تا مرطوب معتدل و دامنه ارتفاعی یک هزار ۱۹۰ تا سه هزار و ۳۰۰ متر در دشت و کوهستان، تنوع زیستی خوبی را در پرور به وجود آورده است

منطقه پرور هم‌مرز با منطقه حفاظت‌شده بولا و پناهگاه حیات‌وحش دودانگه و در نزدیکی پارک ملی کیاسر واقع‌شده است که این خود گویای اهمیت این زیستگاه ارزشمند کشور محسوب می‌شود.

پوشش گیاهی متنوع منطقه پرور شگفت‌انگیز است منطقه حفاظت‌شده پرور با تأثیرپذیری از محیط اطراف خود و پوشش گیاهی متنوع، زیستگاه خوبی را برای گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری فراهم آورده، پوشش گیاهی بارز منطقه بلوط، افرا، راش، ولیک، اورس، گلابی وحشی، درمنه، آویشن، انواع گون، انواع گرامینه، ممرز، زرشک و گل گاوزبان را شامل می‌شود.در منطقه حفاظت‌شده پرور، جمعاً ۳۹ گونه پستاندار در قالب ۳۵ جنس مربوط به ۱۴ خانواده از پنج راسته موجود است که وجود شش راسته از هفت راسته پستاندار خشکی زی و حدود یک‌چهارم گونه‌های پستاندار موجود کشور در این منطقه، جایگاه و ویژگی‌های اکولوژیکی و باارزش آن را می‌رساند.

پستانداران بارز منطقه مارال، کل و بز، قوچ و میش، شوکا، آهو، خرس قهوه‌ای، پلنگ، گراز، یوزپلنگ، شغال، خوک، سمور، روباه و انواع گربه وحشی را شامل می‌شود و همچنین انواع پرندگان شکاری، کبک، تیهو، کبک دری، قرقاول، هوبره در این زیستگاه وجود داردخزندگان و دوزیستان منطقه را افعی، کفچه‌مار، مار جعفری، انواع آ گاما، بزمجه، لاک‌پشت و انواع وزغ‌ها تشکیل می‌دهند یکی از مشکلات این منطقه عادت کردن حیات‌وحش به حضور اتومبیل بوده که عدم ترس حیوانات از اتومبیل‌ها باعث می‌شود به‌راحتی در حاشیه جاده‌ها مشغول چرا شوند و در معرض خطر شکار قرار بگیرند.

درباره بخش تحریریه ویکی سمنان