در حالی که عشایر استان سمنان هم اکنون در قشلاق به سر می برند و این روزها زمان مناسبی برای کوچ آن ها به ییلاق نیست اما و اگرهایی پیرامون کوچ زود هنگام آن ها و احتمال آسیب رسانی دام به منابع طبیعی استان مطرح شده است.
به گزارش ایرنا، عشایر استان به دلیل خشکسالی و تاخیر در رویش گیاهان در مناطق ییلاقی برای حفظ پوشش گیاهی باید با تاخیر از مناطق قشلاقی خارج شوند. بیشتر این عشایر اکنون در منطقه بیارجمند شهرستان شاهرود مستقر هستند که این روزها هوای منطقه رو به گرمی آورده است و این موضوع دام آنان را آزار می دهد.
طی آن چه که هر سال اداره کل امور عشایری استان سمنان به عنوان متولی اصلی رسیدگی به امور این قشر اعلام می کند، زمان آغاز کوچ بهاره عشایر استان سمنان به مناطق ییلاقی اواخر فروردین تا اوایل اردیبهشت ماه است، اما امسال به دلیل خشکسالی براساس تصمیم شورای عشایری استان سمنان، عشایر میتوانند با تاخیر وارد مناطق ییلاقی شوند.
کاهش بارندگی در زمستان و پاییز سال گذشته موجب خشکسالی و تاخیر در رویش گیاهان در مناطق ییلاقی شده است و اگر دام زودهنگام وارد عرصههای ییلاقی شود بدون شک پوشش گیاهی که اکنون در مرحله جوانهزدن و سربرآوردن از خاک است آسیب میبیند.
جعفر مرادی حقیقی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان در این باره به ایرنا می گوید: ورود زودهنگام و خروج دیرهنگام دام عشایر و چرای بیش از حد، حضور دام مازاد در مراتع، خشکسالی، فرسایش خاک و سیلاب از مهمترین دلایل تخریب مراتع است.
با مدیریت استفاده از مراتع به خصوص جلوگیری از ورود زودهنگام دام در مراتع و جلوگیری از ورود دام مازاد میتوان از تخریب بیشتر مراتع جلوگیری کرد.
حفظ و احیای مراتع و اجرای طرحهای مرتع داری و ممیزی مراتع در اولویت برنامههای این اداره کل قرار دارد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان اظهار داشت: با توجه به اینکه کوچ زودهنگام و دام مازاد در مراتع مهمترین عوامل تخریب مراتع است، اسفندماه سال گذشته برای نخستین بار دستورالعمل مدیریت چرا، کنترل پروانه چرای دام و ساماندهی کوچ تدوین شد و به استانداران، مدیران سازمان جهادکشاورزی، مدیران کل منابع طبیعی و امور عشایر استانها برای حفظ منابع آب، خاک، تقویت پوشش گیاهی، آمایش سرزمین و جلوگیری از تخریب سرزمین و چرای زودهنگام دام و کنترل افراد بدون پروانه چرا ارائه شده است.
زمان ورود و خروج دام، ظرفیت دام و مدت استفاده از مراتع به عنوان سه موضوع مهم در حوزه مدیریت چرای دام در مراتع است.
برای جلوگیری از کوچ زودهنگام عشایر نیز برنامهریزی شده که زیرساختها و تمهیدات لازم برای توزیع نهاده، آب و خدماترسانی به عشایر در استانهای مبدا توسط سازمان امور عشایر و شرکت پشتیبانی امور دام با استفاده از ظرفیت تعاونی و تشکلهای عشایری انجام شود.
به گفته وی، چرای زودهنگام و رعایت نشدن زمان ورود و خروج دام به مراتع، رعایت نشدن ظرفیت دام و مدت استفاده از مراتع به کاهش تولید علوفه، از بین رفتن ترکیب پوششی خاک، از بین رفتن گونههای درجه یک و هجوم گونههای مهاجم، سفت و فشرده شدن خاک، افزایش فرسایش خاک و افزایش روانآب و هدر رفتن خاک منجر میشود.