سید اشرف جهانگیر سمنانی

یکی از شخصیتهای بسیار برجسته و عرفانی نامدار این منطقه سید اشرف جهانگیر سمنانی معروف به عارفی جهانگرد است. این عارف و دانشمند که برای بسیاری از همشهریها و حتی برای ایرانیان غیر آشناست اهل این دیار و سمنانی بوده است. وی در سال۶۸۸ هجریقمری در سمنان متولد شده است. خاندان وی در این منطقه به آلسمنان معروف بوده و سلطنت داشتند. نام پدرش محمد ابراهیم حاکم منطقه و مادرش خدیجه بیگم دختر خواجه احمد یسوی بوده است. سید اشرفالدین در سن هفت سالگی قرآن مجید را حفظ کرده و در چهارده سالگی تحصیلات خود را به پایان رساند و در تمام عراق و ایران شهرت کسب کرد. نام پدرش محمدابراهیم حاکم منطقه بوده و پس از وفات پدرش، حکومت سمنان را بر عهده گرفت. داستانهای بسیاری از عدل و انصاف وی در زمان حکومتش نقل شده است. او در زمان حکومت خود هیچگاه از ادای فرایض و واجبات و سنن و نوافل سر برنتافت. از کودکی به سلوک و عرفان و معنویت گرایش داشت. به واسطه خوابی که می بیند توسط حضرت خضر مامور می شود که به هندوستان برود و با کسب اجازه مادرش به هند رهسپار می شود. او ۱۲۰ سال عمر کرده است وی در روح […]
دکتر ابوالفضل قاضی شریعتپناهی

دکتر ابوالفضل قاضی شریعتپناهی یکی از شخصیتهای برجسته و علمی سمنانی است و در میان خواص اهل علم و ناموران علم سیاست و حقوق جایگاه رفیعی را به خویش اختصاص داده است. دکتر شریعت پناهی، فرزند آقا سیدهادی از سادات حسنی در سال ۱۳۱۰ هجریشمسی در خانوادهای اصیل و نجیب متولد شد. او پس از طی مراحل مقدماتی تحصیلات خود، مدارج عالی را نیز طی کرده و در سال ۱۳۳۲، لیسانس حقوق خود را از دانشگاه تهران دریافت نمود و از سال ۱۳۳۳ برای ادامه تحصیل به اروپا سفر کرد و موفق به دریافت درجه عالی دکتری از ژنو در سال ۱۳۳۹ گردید و در زمان ۱۳۴۰ به ایران مراجعت کرد. پس از بازگشت به ایران، وارد سازمان برنامه شد و اولین شغل وى به عنوان کارشناسى ارشد بود، بعد به معاونت دفتر نیروى انسانى سازمان منصوب شد. در ۱۳۴۸ به وزارت کشور انتقال یافت و مدیرکل بودجه و تشکیلات آن وزارتخانه شد. در ۱۳۴۵ به عنوان دانشیار در دانشکدهى حقوق تهران اشتغال ورزید و چندى هم معاونت دانشکده حقوق را عهدهدار بود. از دیگر مشاغل وى باید معاونت آموزشى دانشگاه ملى(شهید بهشتى) و معاونت اجتماعى وزارت کشور را نام برد. دکتر قاضى در اواخر مهرماه ۱۳۵۷ از سوی شریف […]
پرویز پژوم شریعتی

بیوگرافی پرویز پژوم شریعتی، فرزند سید احمد، به تاریخ ۱۴ مهرماه سال ۱۳۱۵ در خانوادهای اهل ادب و شعر که از سمنان به تهران مهاجرت کرده بودند؛ به دنیا آمد. در رشتههای کارشناسی علوم اجتماعی در دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد مدیریت دولتی در دانشگاه علامه طباطبایی تحصیل کرد. پژوم شریعتی برای مدتی کارمند شرکت سهامی بیمه ایران، محقق مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، مدرس دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی، مشاور مدیر عامل بیمه کارآفرین بود و به واسطه شغلش به مدت یک سال در شرکتهای بیمه آلمانی کارآموزی کرد. علاقه وی به گویشهای باستانی و به خصوص زبان سمنانی، او را به گذراندن دوره درسهای مقدماتی لهجهشناسی زیرنظر پروفسور «مرگن اشتیرنه» استاد دانشگاه اسلو(نروژ) و «ژ.ردار» استاد دانشگاههای برن و نوشاتل(سوئیس) در مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران کشاند. پژوم شریعتی تألیفات بسیاری را از خود به جا گذاشت. این عضو انجمن فرهنگ و گویشهای کومش که نقش مهمی در معرفی و شناخت زبان و گویشهای سمنانی داشت توانست با تألیف کتاب مشترکی با عبدالمحمد خالصی، دیگر پژوهشگر فرهنگ بومی سمنان، زمینه تدریس زبان و گویش سمنانی در دانشگاههای این استان را فراهم کند. در زیر دو عکس از جلد کتاب گویش باستانی سمنانی […]
فرهنگ شکوهی

شاعر، نویسنده، مدرس و پژوهشگر زبان و ادبیات شفاهی سمنان و فرهنگ عامه
مهندس حسین صادقی

مهندس حسین صادقی در تاریخ ۲۰ شهریور ماه ۱۲۹۹ در سمنان متولد شد. او پس از پایان تحصیلات متوسطه در شهر زادگاهش موفق به ادامه تحصیل در دانشگاه فنی تهران شد و تحصیلات خود را در رشته الکترومکانیک ادامه داد و در سال ۱۳۲۶ به عنوان اولین مهندس شهر سمنان در مقطع لیسانس از دانشگاه فارغالتحصیل شد. پس از پایان خدمت نظام وظیفه به استخدام شرکت ملی نفت ایران درآمد و پس از کودتای ۲۸ مرداد از آنجا اخراج شد و از کلیه حقوق و مزایای شخصی محروم شد و به سمنان بازگشت. علاقه وافر ایشان به تعلیم و تربیت جوانان این مرز و بوم سبب ورود ایشان به آموزش و پرورش شد و در شهرهای سمنان، سرخه، مهدیشهر و شهمیرزاد به تدریس پرداخت. پس از گذشت چند سال وی توانست هنرستان صنعتی سمنان را تأسیس کند که حاصل آن فارغالتحصیلی جوانان موفق کلیه کارخانجات و مؤسسات تولیدی میباشد که همیشه به وجود آنها افتخار مینمود. او در سالهای پایانی خدمت خود در آموزش و پرورش که با تأسیس دانشگاه سمنان نیز مقارن شده بود به تدریس در دانشگاه سمنان نیز مشغول شد و پس از بازنشستگی به علت علاقه وافر به طبیعت به امور کشاورزی و دامپروری روی آورد […]
بیبی منجمه سمنانی

بیبی منجمه سمنانی دختر دانشمند و نیک نام کمالالدین سمنانی، ستارهشناس دوران سلطنت محمد خوارزمشاه، مانند پدر خود در پیشگویی و ستارهشناسی سرآمد نامداران فضل و هنر بود. این بانوی فاضل، در جنگاوری و دلیری و سوارکاری نیز گوی سبقت از دیگران ربوده بود. به استناد شواهد تاریخی، در حمله خانمان سوز مغول، دوش به دوش دلاوران ایران به نبرد با این قوم وحشی پرداخت و با نظرهای درست و پیشگوییهای به جا، سلطان جلالالدین خوارزمشاهی را بارها به پیروزی رساند. او بارها توطئه و مکر و بیوفایی برادر سلطان، غیاثالدین را به شاه گوشزد کرد اما پادشاه کم خرد، پند نشنید و آن گاه پشیمان شد و به حقیقت پی برد که بیبی منجمه با همسر دانشمند خود، به دربار کیقباد سلجوقی، پیوسته بود. کیقباد سلجوقی با افتخار و شادکامی بسیار، از حضور این زن و شوهر دانشمند، ابراز رضایت میکرد. بیبی منجمه در دربار سلجوقیان روم، به منزلت و ثروت بسیار رسید و عزت فراوان یافت. از نکات برجسته زندگانی «بیبی منجمه سمنانی» که باید سرمشق فاضلان و برجستگان باشد، این بود که هر چه ثروت به دست میآورد به زادگاه خود سمنان میفرستاد تا در آن جا مدرسه بسازند و از این راه به تجلی فرهنگ سمنان […]
آیتالله علامه محمد صالح حائری مازندرانی(سمنانی)

آیتالله علامه محمدصالح حائری مازندرانی(سمنانی) معروف به علامه حائری یا علامه سمنانی در ۵ تیرماه ۱۲۶۰ در کربلا به دنیا آمد. پدرش آیتالله حاج میرزا فضلالله علامه حائری و مادرش دختر شادروان آیتالله حاج ملامحمد یوسف استرآبادی بودند. او ادبیات عرب را در کربلا و نزد ملاعلی معروف به سیبویه و ملاعباس معروف به اخفش و فقه و اصول را نزد پدر و برادربزرگش، شیخ علی علامه، فراگرفت. علامه سمنانی، عمرش را در مطالعه و تحقیق و تألیف و تدریس سپری کرد. فعالیتهای وی به مبارزه با تهاجم فرهنگی و برگزاری مجالس روضه و مبارزه با استعمار و خاندان رضا خان پهلوی ختم میشد. حائری در مسجد جامع بابل، علیه رضاخان سخنرانی کرد و این کار سبب دستگیری وی شد و پس از سپری کردن نه ماه زندانی به سمنان تبعید شد. از خدمات علامه به سمنانی میتوان به تأسیس حوزه در سمنان بدون امکانات و پشتوانه مالی و کمک دولتی نام برد. وی در ۲۱ دیماه ۱۳۵۰ در سمنان از دنیا رفت و پیکرش به حرم حضرت رضا(ع) منتقل شد. آثار: شمار آثار علامه سمنانی اعم از کتاب و رساله به سیصد جلد تحت عناوین فقه، اصول فقه، تفسیر، کلام، منطق، فلسفه، دعا، ادبیات میرسد که تعدادی از این آثار را در جوانی نوشته است. سبیکهالذهب (در اصول فقه به […]
حاج ملاغلامحسین هراتی

حاج ملاغلامحسین هراتی در ۱۲۶۴ هجری شمسی در سمنان متولد شد. پدرش ملاغلامرضا و مادرش ملاسکینه از مکتبداران سمنان بودند. بنابراین وی از دوران طفولیت عشق وافر به یکتاپرستی و مبانی مذهبی و تحصیل علم و دانش معارف اسلامی پیدا کرد. سپس به مدرسه صادقیه (مدرسه علوم دینی سمنان) راه یافت و پس ازطی مراحل مقدماتی صرف و نحو و… از محضر حاج ملاعلی حکیمالهی، علامه حائری مازندرانی و شیخمحمدرضا فیض سرخهای کسب فیض نمود. مرحوم هراتی از دوران جوانی درجه بالای علمی را کسب کرد و حدود ۴۰ سال مدرس حوزه و علوم بود و افراد زیادی درمحضرش تلمذ مینمودند و خدمات ارزنده به این خطه بویژه اهالی سمنان نموده است. ایشان ضمن تدریس علوم نظری، اخلاق عملی، تقوا و وارستگی را نیز با عمل و رفتار خود ترویج نمود و در تلطیف فضای معنوی و مذهبی منطقه سهم بهسزایی داشت. وی سالها امامت یکی از شبستانهای مسجد جامع سمنان را بهعهده داشت و اقشار مختلف مردم را با تکالیف شرعی و معارف اهلبیت آشنا میساخت. حل معضلات و مشکلات مردم و حل اختلاف و اصلاح ذاتالبین، از دیگر فعالیتهای اجتماعی ایشان بود. او در ۲۵ دیماه سال ۱۳۴۵ هجری شمسی دارفانی را وداع گفت. پیکرش در امامزاده یحیی(ع) […]
محمدباقر نیری

محمدباقر نیری در سال ۱۲۸۷ در سمنان به دنیا آمد. او پس از فراگرفتن تحصیلات متداول آن زمان به استخدام اداره ی ثبت اسناد و املاک درآمد. او شاعر، طنزپرداز و لطیفه گویى نقدسرا بود. از آثار وى میتوان به منظومه نصاب واژگان سمنانى و دیوان شعر اشاره کرد. وی در دوازدهم آذرماه ۱۳۷۹ دار فانی را وداع گفت و در بهشتزهرای تهران دفن شدهاست. شعر «زسمنانم سلام ما برویت» را از کتاب نصاب واژگان سمنانی و با صدای استاد فرهنگ شکوهی بشنوید.
یغمای جندقی

میرزا ابوالحسن یغمایی(یغمای جندقی) میرزا ابوالحسن یغمایی مشهور به یغمای جندقی شاعر مشهور و غزلسرای نامی دوره قاجار در سال ۱۱۶۱ هجریشمسی در دهکده جندق و خور بیابانک متولد شد. تا قبل از سالهای چهل، دهکده خور و جندق و بیابانک از توابع فرمانداری کل سمنان بوده و پس از آن از توابع اصفهان و سپس استان یزد شد. وی در عمر نسبتاً دراز خود به شهرهای سمنان، قم، کاشان، تهران، هرات، یزد، مشهد و چند شهر دیگر سفر کرد و در زمانی که در تهران بود مورد توجه و اعتنای بسیاری از بزرگان دربار و شاهزادگان قرار گرفت. اما چون طبع آزادهای داشت در میان شاهزادگان با دو نفر بیشتر انس نداشت. یکی محمد میرزای قاجار پسر فتحعلی شاه که دانا و پاکیزه طبع و روشندل بود و فاضل خان گروسی که به وی اعتقاد داشت. او تا نیمه عمر به تصوف گرایش داشت و پس از آن به فرقه شیخیه گروید. در شرح حال وی گفته شده که شیعی پاک اعتقاد بود و مخصوصاً به امام حسین(ع) ارادت خاصی داشت و بدین خاطر بیشتر دارایی خود را وقف عزاداری امام حسین کرد وی پس از مدتی بیماری درروز شنبه شانزدهم ربیع الثانی ۱۲۳۹ هجریشمسی در سن ۸۰ سالگی […]
شیخ محمد فانی سمنانی

این حکیم و عارف اندیشمند اهل ذوق و شعر، متخلص به فانی و ملقب به ظفر علی در فروردین ۱۲۴۷ هجریشمسی در سمنان دیده به جهان گشود. وی تحصیلات خویش را در سمنان و تهران سپری ساخت و از محضر علما و اساتید گرانقدر زیادی درس جست. وی مجتهد مسلم و جامع معقول و منقول بوده و از شاگردان طبقه اول ملاعبدالرسول مازندرانى، میرزا حسن آشتیانى، حاج ملاعلى سمنانى، حکیم صهبا و حکیمالهی و آقا محمدرضا قمشهای بوده است. وی قصاید و غزلیات فراوانی سرودهاست. قصاید عربی او نیز از شهرت خاصی برخوردار است. او به محمد تقی بهار مشهور به ملک الشعرا به وی عشق می ورزیده و ابیاتی را در مدحش سروده است. این عارف گمنام و متواضع در تاریخ ۱۳۲۱ هجریشمسی دار فانی را وداع گفت و در جنب مقبره پیرنجم الدین به خاک سپرده شده است. نگاهی به برخی از اشعار وی عمق عرفان و معنویت این عارف فرزانه را روشن خواهد کرد. خضر همت طلبد از دل آواره ما/ مهر در نوره کند نوروز سیاره ما ما صبوحی طلبان، صوفی صافی نفسیم/ جرعه به قبح نشاید لب میخواره ما دیوان قصاید و غزلیات وى در سال ۱۳۲۹ هجریشمسی به اهتمام دکتر نورالحکماء به چاپ رسید.
شیخ علاء الدوله سمنانی

عارف شهیر و محقق نامی عرفان شیخ علاء الدوله سمنانی( ۷۳۶-۶۵۹ ه ق) شیخ رکنالدین ابوالمکارم احمد بن محمد بن احمد سمنانی بیابانکی مشهور و ملقب به علاءالدوله سمنانی نامی مشهور در میان عرفای بزرگ ایران زمین بوده است. او از شاعران و نویسندگان بزرگ قرن ۷ و ۸ هجری قمری است. دوران کودکی و خردسالی خویش به فراگیری علوم مشغول بوده و از آنجا که در خانوادهای اشرافی و دارای اصل و نسبت میزیسته با روش بزرگ زادگان تربیت یافته است. او سفرهای زیادی به بغداد، شام، مکه، خراسان و برخی از اماکن متبرکه داشته است و بارها به سفر مکه رفته است. ایشان علاوه بر تربیت شاگردان و عرفای نامدار که هر یک به تنهایی عهدهدار تعلیم شاگردان و مریدان بسیار شدند. از تألیفات ایشان میتوان به رساله آداب الحواه، رساله آداب السخره، رساله تجلیات، رساله بیان الاحسان لاهل العرفان، رساله تذکره المشایخ، رسائل نورفی شمائل اهل السرور، رساله شطرنجیه،کتاب فلاح، رساله قدسیه، رساله و صابیح الجنان، رساله مناظر المخاطر المناظر، رساله نوریه، کتاب ارشاد و نام، رساله مفتاح و بسیاری از رسالات گران سنگ دیگر، اشاره کرد. او در طول زندگی خود قریب ۶۲ اثر در زمینه عرفان، فقه، ادب، تفسیر و حدیث تدوین کردهاست. با توجه […]
حاجی محمد صادق( رفعت سمنانی)

حاجی محمد صادق متخلص به رفعت سمنانی و از شاعران دوران مشروطیت است که به سال ۱۲۶۱ خورشیدی در سمنان دیده به جهان گشود. بنا بر گفته معمرین سمنان شعوری نیز تخلص داشته است ولی در آثار موجود او این تخلص موجود نیست. سالهای زندگی او در سمنان منحصر به اوایل جوانی اوست. بعد از سفر حج در مسلک درویشی درآمد و روزگاری نیز در نیشابور و نهاوند و خراسان بسر برد. رفعت به زبان عربی مسلط بود و در علوم و فلسفه و حکمت نیز وارد بوده است شهرت رفعت بیشتر بخاطر غزلهایش است. رفعت با عارف قزوینی رابطه نزدیک داشته و نامی از او در یک غزل خویش آورده است ولی عارف در دیوان خویش چند صفحهای را اختصاص به آشنائی با رفعت داده و غزلیاتی که برای هم سروده اند را درج کرده است. تعداد اشعار این شاعر، در کتاب «نامه سخنوران» تالیف اسداللّه ایزدگشسب حدود ۴۵.۰۰۰ بیت تخمین زده شده است. اما رفعت سمنانی در مقدمهای که بر کتاب «سرالاسرار» خویش نوشته، آثار خود را ۵۰.۰۰۰ بیت ذکر کرده است . بههرحال اکنون تنها حدود ۱۱.۰۰۰ بیت از آثار او باقی مانده است. یعنی در حدود ۷.۰۰۰ بیت در دیوان اشعار و ۶.۰۰۰ بیت در سرالاسرار(تفسیر […]
حسین مشتاق سمنانى

حسین مشتاق سمنانى از شاعران پر آوازه خطه قومس در اواخر دوره قاجاریه، در سال ۱۲۳۴ هجریشمسی در سمنان متولد شد. او تحصیلات قدیمه را در همان شهر نزد اساتید زمان آموخت و سپس به شغل علوفهفروشی در بازار سمنان پرداخت. اما طبع شعرى وى باعث شد که به دستگاه حکومت قاجار راه یابد و تا آخر عمر، به مدت ۳۰ سال در دیوان خانه سمنان، به خدمت اشتغال ورزد. غزلی از حسین مشتاق ذوق سرشار و طبع روان او در شعر، انسان را به تعجب وا میدارد. تشبیهات بدیع و معانى بکر و تازه، در اشعارش زیاد به چشم مىخورد. به طورى که از اشعارش استناد مىشود؛ از علم موسیقى و فلسفه نیز بی بهره نبوده و در خط نستعلیق، شکسته و نسخ، استاد بوده است. او در سال ۱۲۸۷ هجریشمسی، در سمنان درگذشت. از وى قصیده معروفى در یکصد و چهل بیت در مدح امام زمان(عج) به یادگار می باشد.
پرفسور حمید قدس

پرفسور حمید قدس در سال ۱۳۱۷ در شهر سمنان زاده شد. پس از خاتمه تحصیلات پزشکی در ایران برای گذراندن دوره تخصصی به انگلستان رفت و از آن هنگام تا قبل از فوت در مقامهای کلیدی اجرایی و آموزشی در مراکز معتبر جهان فعالیت داشتهاست. پرفسور قدس در طول مدت فعالیت علمی، آموزشی و پژوهشی خود متجاوز از ۳۵۰ مقاله و کتاب به رشته تحریردر آوردهاست و در سال ۲۰۰۴ جایزه مقالات پسیکوفاماکولوژیک مجله روانپزشکی بریتانیا را به خود اختصاص داد. وی علاوه بر تدریس و استادی دانشگاه سنت جرج لندن، عضو و رییس سابق هیات بینالمللی کنترل مواد مخدر سازمان ملل متحد میباشد که نهاد سازمان ملل متحد برای نظارت بر اجرای کنوانسیونهای بینالمللی مرتبط با مواد مخدر است. او در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۲ در لندن در گذشت و در ۲۸ دسامبر در دانشگاه سنت جورج به خاک سپرده شد.
حبیب یغمایی

محقق ادبی، روزنامهنگار، و شاعر ایرانی معاصر بود که در سال ۱۲۸۰ هجریشمسی در شهرک خور، مرکز ناحیه جندق و بیابانک زاده شد. پدرش حاج میرزا اسدالله منتخبالسادات خوری بود. از طرف مادر تبار او به یغمای جندقی میپیوست. دوران کودکی حبیب در خور به سر آمد. در مکتبخانهها نزد ملایان محلی نخست قرآن را آموخت و سپس به کسب دانشهای مقدماتی روی آورد. از کودکی طبع موزون او بر همگان آشکار شد و برخی خواستههای خود را به زبان شعر بیان میکرد. دوستان و معاشران منتخبالسادات به رغم زندگی در روستایی خرد و کمجمعیت همه اهل فضل و ادیب و شاعر بودند. در سال ۱۲۸۸ گروه آشوبگر کاشی به سرکردگی نایب حسین کاشی و پسرش ماشاءالله خان کاشی که از نیروهای مشروطهخواه بختیاری فرار کرده بودند، برای نخستین بار به بیابانک وارد شدند. آنها منتخبالسادات و فرزندانش را دستگیر کردند و اموالشان به غارت رفت. ماشاءالله خان که نسبت به پدرش متعادلتر بود چون دانست منتخبالسادات شاعر است و در امور دیوانی و منشیگری تسلط دارد او را به دبیری خود برگزید و مأمور کرد منظومهای مفصل در گزارش کارها و لشکرکشیهایش بسراید. این منظومه با نام فتحنامه نایبی که در چند هزار بیت در مدتی کوتاه و به اجبار سروده شده، هر چند از حیث ادبی و هنری واجد ارزش نیست، اما اصیلترین روایت […]
پیر نجمالدین دادبخش

پیر نجمالدین دادبخش(تاجبخش) پیر نجمالدین از بزرگان شهر سمنان در قرن هفتم هجری بود. او در روزگار تاخت و تاز قوم مغول در کشور میزیست و با شنیدن خبر حرکت سپاه مغول از دامغان به سمنان، کفن پوشید و مردم شهر را به مبارزه و دفاع از سمنان تشویق کرد. خودش نیز شجاعانه پیشاپیش مردم به حرکت درآمده و به محافظت از برج و باروی شهر پرداخت ولی مقاومت شدید سرانجام به شکست مبدل شد و آنطوری که عطاملک جوینی در کتاب تاریخ جهانگشا نوشته است «در سمنان خلق بسیار بکشتند». در کتابهای تاریخی موضوع دیگری از واقعه حمله مغول به سمنان ننوشتهاند اما بدیهی است چنانچه مردم شهر مقاومتی در برابر هجوم مغول نمیکردند همانطور که جوینی نوشته بسیار کشته نمیشدند. در این مبارزه فردی به نام پیرحسین علمدارنیز دوشادوش پیر نجمالدین به مبارزه پرداخت و معروف است که آنها بر بالای برج داخلی شهر بی باکانه مقاومت میکردند. کار این دفاع و مقاومت دلیرانه ملی به جائی رسید که آنان پس از تمام شدن تیر با پرتاب کردن خشت و سنگ به طرف دشمن کار جنگ و دفاع را همچنان ادامه دادند و در نهایت با روحیه وطنپرستی کشته شدند. وقتی سپاه مغول سمنان را به مقصد ری […]
حاج ملاعلی سمنانی (حکیمالهی)

حکیم الهى یکی از علمای بزرگ و از مجتهدین درجه اول قرون اخیر ایران است. او از شاگردان با استعداد حاج ملاهادی سبزواری(فیلسوف بزرگ دوران) است که در رمضان ۱۲۴۳ متولد شد و در سال ۱۲۹۴ هجریشمسی وفات یافته است. حکیم الهی سالهای زیادی را در حوزههای علمیه نجف و کربلا به تحصیل معارف اسلامی مشغول بود. وی در ۱۸ سالگی به همراه پدرش اعمال حج را به جا آورد و پس از مدتی به اصفهان سفر کرد. او ریاضیات و هیئت و نجوم را در مدرسه جده آموخت و سپس به کربلای معلّا برای به تحصیل فقه و اصول عزیمت کرد. حکیم الهی در ۲۴ سالگی و برای تکمیل آموختههای خود به نجف اشرف رفت و پس از طی مدارج علمی، به سمنان بازگشت و به ارشاد خلق و امامت جمعه و جماعت مشغول شد. او نخستین امام جماعت مسجد سلطانی بود. آوازه ملاهادی سبزواری(حکیم و عالم بزرگ فلسفی)، حاج ملاعلی را ترغیب کرد که برای شاگردی وی به سبزوار سفر کند. آشنایی و تحصیل در خدمت حاج ملاهادی حدود چهار سال طول کشید. گفته شده عدهای در قالب کاروان از سمنان، در سبزوار به خدمت حاج ملاهادی میرسند و تقاضا میکنند که حاج ملاعلی برای هدایت مردم سمنان، […]
شیخ حسن سکاک سمنانی

وی از عرفای به نام و صاحب آوازه اواخر قرن ۵ و اوایل قرن ۶ هجری قمری است. این عارف صافی، خانقاهی در سمنان ساخت. این خانقاه در سمنان شهرت عجیبی کسب کرد اما در حال حاضر آثاری بر جای نمانده، تنها محلهای در نزدیکی مقبره پیر علمدار به نام سکاکیه نامیده میشود. شیخ علاءالدوله سمنانی پس از ترک دربار ارغون خان و رها کردن مال و مقام، به تعمیر آن همت گماشت و در همان جا به ریاضت مشغول شد. تاریخ زندگی وی معلوم نیست اما شیخ علاءالدوله سمنانی وی را صاحب شجره و مردی مجتهد در مقام فیض و مقبول اولیاء روزگار دانسته است. شیخ علاء الدوله سمنانی در کتاب “العروه الاهل الخلوه و الجلوه” پیرامون شخصیت سکاک سمنانی نوشته است: “و خانقاه سکاکیه را عمارت کردم که منسوب بود به شیخ مقدم شیخ حسن سکاکی، که از اقران شیخ معظم شیخ ابوسعید ابوالخیر بوده و شیخ ابوالحسن خرقانی و شیخ المشایخ ابو عبدالله الداستانی صاحب الشجره بوده و آن شیخ حسن سکاکی که مردی معبد و مجتهد بوده و در مقام فیض و مقبول اولیاء روزگار که ثابت بوده قلم زبان او و زیان قلم او بر شریعت مصطفوی و طریقت مرتضوی متجلی بوده و روح او […]