بیوگرافی پرویز پژوم شریعتی، فرزند سید احمد، به تاریخ ۱۴ مهرماه سال ۱۳۱۵ در خانواده‌ای اهل ادب و شعر که از سمنان به تهران مهاجرت کرده بودند؛ به دنیا آمد. در رشته‌های کارشناسی علوم اجتماعی در دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد مدیریت دولتی در دانشگاه علامه طباطبایی تحصیل کرد. پژوم شریعتی برای مدتی کارمند شرکت سهامی بیمه ایران، محقق مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، مدرس دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی، مشاور مدیر عامل بیمه کارآفرین بود و به واسطه شغلش به مدت یک سال در شرکت‌های بیمه آلمانی کارآموزی کرد. علاقه وی به گویش‌های باستانی و به خصوص زبان سمنانی، او را به گذراندن دوره درس‌های مقدماتی لهجه‌شناسی زیرنظر پروفسور «مرگن اشتیرنه» استاد دانشگاه اسلو(نروژ) و «ژ.ردار» استاد دانشگاه‌های برن و نوشاتل(سوئیس) در مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران کشاند. پژوم شریعتی تألیفات بسیاری را از خود به جا گذاشت. این عضو انجمن فرهنگ و گویش‌های کومش که نقش مهمی در معرفی و شناخت زبان و گویش‌های سمنانی داشت توانست با تألیف کتاب مشترکی با عبدالمحمد خالصی، دیگر پژوهشگر فرهنگ بومی سمنان، زمینه تدریس زبان و گویش سمنانی در دانشگاه‌های این استان را فراهم کند. در زیر دو عکس از جلد کتاب گویش باستانی سمنانی […]

کشتی‌گیر و ورزشکار باستان

بی‌بی منجمه سمنانی دختر دانشمند و نیک نام کمال‌الدین سمنانی، ستاره‌شناس دوران سلطنت محمد خوارزمشاه، مانند پدر خود در پیشگویی و ستاره‌شناسی سرآمد نامداران فضل و هنر بود. این بانوی فاضل، در جنگاوری و دلیری و سوارکاری نیز گوی سبقت از دیگران ربوده بود. به استناد شواهد تاریخی، در حمله خانمان سوز مغول، دوش به دوش دلاوران ایران به نبرد با این قوم وحشی پرداخت و با نظرهای درست و پیشگویی‌های به جا، سلطان جلال‌الدین خوارزمشاهی را بارها به پیروزی رساند. او بارها توطئه و مکر و بی‌وفایی برادر سلطان، غیاث‌الدین را به شاه گوشزد کرد اما پادشاه کم خرد، پند نشنید و آن گاه پشیمان شد و به حقیقت پی برد که بی‌بی منجمه با همسر دانشمند خود، به دربار کیقباد سلجوقی، پیوسته بود. کیقباد سلجوقی با افتخار و شادکامی بسیار، از حضور این زن و شوهر دانشمند، ابراز رضایت می‌کرد. بی‌بی منجمه در دربار سلجوقیان روم، به منزلت و ثروت بسیار رسید و عزت فراوان یافت. از نکات برجسته زندگانی «بی‌بی منجمه سمنانی» که باید سرمشق فاضلان و برجستگان باشد، این بود که هر چه ثروت به دست می‌آورد به زادگاه خود سمنان می‌فرستاد تا در آن جا مدرسه بسازند و از این راه به تجلی فرهنگ سمنان […]

آیت‌الله علامه محمدصالح حائری مازندرانی(سمنانی) معروف به علامه حائری یا علامه سمنانی در ۵ تیرماه ۱۲۶۰ در کربلا به دنیا آمد. پدرش آیت‌الله حاج میرزا فضل‌الله علامه حائری و مادرش دختر شادروان آیت‌الله حاج ملامحمد یوسف استرآبادی بودند. او ادبیات عرب را در کربلا و نزد ملاعلی معروف به سیبویه و ملاعباس معروف به اخفش و فقه و اصول را نزد پدر و برادربزرگش، شیخ علی علامه، فراگرفت. علامه سمنانی، عمرش را در مطالعه و تحقیق و تألیف و تدریس سپری کرد. فعالیت‌های وی به مبارزه با تهاجم فرهنگی و برگزاری مجالس روضه و مبارزه با استعمار و خاندان رضا خان پهلوی ختم می‌شد. حائری در مسجد جامع بابل، علیه رضاخان سخنرانی کرد و این کار سبب دستگیری وی شد و پس از سپری کردن نه ماه زندانی به سمنان تبعید شد. از خدمات علامه به سمنانی می‌توان به تأسیس حوزه در سمنان بدون امکانات و پشتوانه مالی و کمک دولتی نام برد. وی در ۲۱ دیماه ۱۳۵۰ در سمنان از دنیا رفت و پیکرش به حرم حضرت رضا(ع) منتقل شد. آثار: شمار آثار علامه سمنانی اعم از کتاب و رساله به سیصد جلد تحت عناوین فقه، اصول فقه، تفسیر، کلام، منطق، فلسفه، دعا، ادبیات می‌رسد که تعدادی از این آثار را در جوانی نوشته است. سبیکهالذهب (در اصول فقه به […]

میرزا ابوالحسن یغمایی(یغمای جندقی) میرزا ابوالحسن یغمایی مشهور به یغمای جندقی شاعر مشهور و غزل‌سرای نامی دوره قاجار در سال ۱۱۶۱ هجری‌شمسی در دهکده جندق و خور بیابانک متولد شد. تا قبل از سال‌های چهل، دهکده خور و جندق و بیابانک از توابع فرمانداری کل سمنان بوده و پس از آن از توابع اصفهان و سپس استان یزد شد. وی در عمر نسبتاً دراز خود به شهرهای سمنان، قم، کاشان، تهران، هرات، یزد، مشهد و چند شهر دیگر سفر کرد و در زمانی که در تهران بود مورد توجه و اعتنای بسیاری از بزرگان دربار و شاهزادگان قرار گرفت. اما چون طبع آزاده‌ای داشت در میان شاهزادگان با دو نفر بیشتر انس نداشت. یکی محمد میرزای قاجار پسر فتحعلی شاه که دانا و پاکیزه طبع و روشندل بود و فاضل خان گروسی که به وی اعتقاد داشت. او تا نیمه عمر به تصوف گرایش داشت و پس از آن به فرقه شیخیه گروید. در شرح حال وی گفته شده که شیعی پاک اعتقاد بود و مخصوصاً به امام حسین(ع) ارادت خاصی داشت و بدین خاطر بیشتر دارایی خود را وقف عزاداری امام حسین کرد وی پس از مدتی بیماری درروز شنبه شانزدهم ربیع الثانی ۱۲۳۹ هجری‌شمسی در سن ۸۰ سالگی […]

این حکیم و عارف اندیشمند اهل ذوق و شعر، متخلص به فانی و ملقب به ظفر علی در فروردین ۱۲۴۷ هجری‌شمسی در سمنان دیده به جهان گشود. وی تحصیلات خویش را در سمنان و تهران سپری ساخت و از محضر علما و اساتید گرانقدر زیادی درس جست. وی مجتهد مسلم و جامع معقول و منقول بوده و از شاگردان طبقه اول ملاعبدالرسول مازندرانى، میرزا حسن آشتیانى، حاج ملاعلى سمنانى، حکیم صهبا و حکیم‌الهی و آقا محمدرضا قمشه‌ای بوده است. وی قصاید و غزلیات فراوانی سروده‌است. قصاید عربی او نیز از شهرت خاصی برخوردار است. او به محمد تقی بهار مشهور به ملک الشعرا به وی عشق می ورزیده و ابیاتی را در مدحش سروده است. این عارف گمنام و متواضع در تاریخ ۱۳۲۱ هجری‌شمسی دار فانی را وداع گفت و در جنب مقبره پیر‌نجم الدین به خاک سپرده شده است. نگاهی به برخی از اشعار وی عمق عرفان و معنویت این عارف فرزانه را روشن خواهد کرد. خضر همت طلبد از دل آواره ما/ مهر در نوره کند نوروز سیاره ما ما صبوحی طلبان، صوفی صافی نفسیم/ جرعه به قبح نشاید لب میخواره ما دیوان قصاید و غزلیات وى در سال ۱۳۲۹ هجری‌شمسی به اهتمام دکتر نورالحکماء به چاپ رسید.

حسین مشتاق سمنانى از شاعران پر آوازه خطه قومس در اواخر دوره قاجاریه، در سال ۱۲۳۴ هجری‌شمسی در سمنان متولد شد. او تحصیلات قدیمه را در همان شهر نزد اساتید زمان آموخت و سپس به شغل علوفه‌فروشی در بازار سمنان پرداخت. اما طبع شعرى وى باعث شد که به دستگاه حکومت قاجار راه یابد و تا آخر عمر، به مدت ۳۰ سال در دیوان خانه سمنان، به خدمت اشتغال ورزد. غزلی از حسین مشتاق ذوق سرشار و طبع روان او در شعر، انسان را به تعجب وا می‏دارد. تشبیهات بدیع و معانى بکر و تازه، در اشعارش زیاد به چشم مى‏خورد. به طورى که از اشعارش استناد مى‏شود؛ از علم موسیقى و فلسفه نیز بی ‏بهره نبوده و در خط نستعلیق، شکسته و نسخ، استاد بوده است. او در سال ۱۲۸۷ هجری‌شمسی، در سمنان درگذشت. از وى قصیده معروفى در یکصد و چهل بیت در مدح امام زمان(عج) به یادگار می باشد.

پرفسور حمید قدس در سال ۱۳۱۷ در شهر سمنان زاده شد. پس از خاتمه تحصیلات پزشکی در ایران برای گذراندن دوره تخصصی به انگلستان رفت و از آن هنگام تا قبل از فوت در مقام‌های کلیدی اجرایی و آموزشی در مراکز معتبر جهان فعالیت داشته‌است. پرفسور قدس در طول مدت فعالیت علمی، آموزشی و پژوهشی خود متجاوز از ۳۵۰ مقاله و کتاب به رشته تحریردر آورده‌است و در سال ۲۰۰۴ جایزه مقالات پسیکوفاماکولوژیک مجله روان‌پزشکی بریتانیا را به خود اختصاص داد. وی علاوه بر تدریس و استادی دانشگاه سنت جرج لندن، عضو و رییس سابق هیات بین‌المللی کنترل مواد مخدر سازمان ملل متحد می‌باشد که نهاد سازمان ملل متحد برای نظارت بر اجرای کنوانسیون‎های بین‎المللی مرتبط با مواد مخدر است. او در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۲ در لندن در گذشت و در ۲۸ دسامبر در دانشگاه سنت جورج به خاک سپرده شد.