آداب و رسوم شب یلدا در سمنان

جشن «شب چله» هر سال در ۳۰ آذرماه که آخرین شب پاییز است برگزار می‌شود.
آیین این شب که به بلندترین شب سال نیز معروف است، ریشه در آیین کهن «مهر» دارد و از گذشته در ایران گرامی داشته می‌شد.
شب چله در زبان سمنانی به صورت «شُوی چیلَه» تلفظ می‌شود و مانند دیگر شهرهای ایران، با گردهم آمدن اعضای خانواده و صرف تنقلات سپری می‌شود.
بیدار ماندن تا پاسی از شب از آیین این شب طولانی است.

غذاها و تنقلات
برگه زرد‌آلو، مویز، آلوچه خشک، لواشک، توت خشک، انجیر خشک، نقل، سنجد، کشمش، بادام، هسته زرد‌آلو، تخم کدو، تخم هندوانه، کنجد و شاهدانه، حلوای سمنو، حلوای آروشه، باقلا، چغندر، شلغم، لبو، انار، به، سیب و هندوانه، بخشی تنقلات مورد مصرف در شب یلدا هستند که تعداد زیادی از این محصولات از باغ‌های سمنان تأمین می‌شود. اهالی سمنان معتقدند خوردن هندوانه در شب چله سبب خنکی و رفع تشنگی در فصل تابستان می‌شود.
پِشت و پشمک از شیرینی‌هایی هستند که برای این شب تهیه می‌شود. زنان سمنانی پِشت را از ترکیب کردن مغزهای آسیاب‌شده گردو، پسته، بادام و غیره با شکر ساییده یا شیره یا درست می‌کنند.
آش رشته، ته چین اسفناج، سبزی‌پلو، کوکو سبزی، خورش فسنجان از غذاهای مرسوم هستند که در شب یلدا برای مهمانان طبخ می‌شود.

شاهنامه‌خوانی و تفال به حافظ
شاهنامه‌خوانی و تفال به حافظ‌‌‌ در جمع خانواده از دیگر آداب و رسوم رایج در شب یلداست که توسط افراد با سواد و خوش صدا و پدربزرگ‌ها صورت می‌گیرد. البته شاهنامه‌خوانی در روستای افتر سمنان، بیش از دیگر نقاط استان سمنان رایج است.

لینک‌های مرتبط: